یبوست مشکلی است که بسیاری از سالمندان را آزار می­دهد. امروزه با کم شدن فعالیت­ها و ماشینی شدن زندگی و پیروی از رژیم غذایی با فیبر و مایعات کمتر، شیوع عارضه یبوست افزایش یافته است. این موضوع در سالمندان اهمیت ویژه­ای دارد.

از 65 سالگی به بعد، تقریباً از هر دو نفر یکی با مشکل یبوست دست به گریبان است.

یبوست مشکلی است که بسیاری از سالمندان را آزار می­دهد. امروزه با کم شدن فعالیت­ها و ماشینی شدن زندگی و پیروی از رژیم غذایی با فیبر و مایعات کمتر، شیوع عارضه یبوست افزایش یافته است. این موضوع در سالمندان اهمیت ویژه­ای دارد.

شاید تشخیص یبوست به این سادگی­ها هم که فکر می­کنید، نباشد و تنها کند شدن یک انتقال روده­ای دلیل بر یبوست نیست. در صورتی که طی 12 ماه، حداقل دو مورد از چهار نشانه زیر در شما به وجود آمد، دلیل بر ابتلاء به یبوست است:

• کمتر از دو بار دفع مدفوع در هفته
• مدفوع بسیار خشک
• آوردن فشار بیش از حد به روده­ها
• حس تخلیه نشدن کامل روده (حداقل یک مرتبه در هر چهار بار رفتن به دستشویی)

 

چرا سالمندان؟

روند پیری، تمامی ارگان­های بدن را تحت تأثیر قرار می­دهد. با این حال انتقال روده­ای با بالا رفتن سن، کاهش پیدا نمی­کند. در حقیقیت این ماهیچه­های روده­ای و پرینه یا میان دو راه است که ضعیف شده و انتقال روده­ای را دردناک و سخت­تر می­کنند.

ابتلاء به بیماری­های عمومی و عفونی، درصد احتمال بروز یبوست را در سالمندان بالا می­برد. دیابت، اختلال عملکرد غده تیروئید، بیماری پارکینسون و بیماری­های عروقی، مغزی، افسردگی و ... در بروز یبوست سهیم­اند.

 

آزمایش­های تکمیلی

در بیشتر مواقع یک آزمایش ساده موضوع را برای پزشک روشن می­کند، ولی گاهی لازم است پزشک درباره ریشه و علت اصلی یبوست اطلاعات بیشتری کسب کند، به ویژه زمانی که:

• یبوست، همراه با کاهش وزن، بی­هوشی، دردهای تحتانی و خروج خون با مدفوع است یا شخص سابقه ابتلاء خانوادگی به سرطان روده را دارد.
• تغییری خاص در مدفوع شخصی که مدت­ها از یبوست رنج می­برده، دیده شود.
• ناکارآمدی یک درمان
• دفع غیر ارادی ادرار یا مدفوع یا بروز اسهال شدید پس از یبوست.

 

داروهای موثر برای یبوست

پیش از مصرف هرگونه دارویی ابتدا باید عادت­های بد غذایی و عامل اصلی ابتلاء به یبوست شناخته و برطرف شوند. وقتی سن بالا می­رود، خوردن هر چیزی درست نیست.

ملین­ها را نباید به طور دائم مصرف کرد، چون بدن به آن­ها عادت می­کند و در نتیجه هر بار باید دوز آن­ها را بالا برد. همچنین مصرف بیش از حد آن­ها باعث بروز دردهای شدید روده­ای می­شود.

 

داروهای یبوست­زا

بعضی داروهای و مسکن­ها مثل مورفین، کدئین، تب برها، داروهای قلب، داروهای ضدافسردگی و داروهای بیماری پارکینسون به طور معمول سبب بروز یبوست می­شوند.

 

توصیه­هایی برای رفع یبوست

• حداقل روزی 6 تا 8 لیوان آب بنوشید، چون مایعات انتقال روده­ای را راحت­تر می­کنند.
• آب، آب میوه­ها، شیر و سوپ مایعات مناسب سالمندان هستند.
• مصرف مرتب قهوه، چای و مایعات گازدار چندان مؤثر نیست. کافئین موجود در این مایعات قدرت حرکت را از اندام­ها می­گیرد.
• در صورتی که تمایل دارید مقداری آب میوه به آب اضافه کنید، آب لیمو و آب پرتقال را به شما توصیه می­کنیم.
• وقتی هوا گرم است، مقدار مایعات مصرفی­تان را کمی بالاتر ببرید.
• اگر دچار بیماری قلبی یا روده­ای هستید، پیش از انتخاب هر نوع مایع نوشیدنی، با پزشک­تان مشورت کنید.
• هرگز فیبرها را از یاد نبرید و نان و حبوبات غنی شده را در برنانه غذایی­تان بگنجانید.
• روزانه مقدار فراوانی میوه و سبزی مصرف کنید.
• خوردن آلو، آلو خشک و آب آلو را فراموش نکنید. این میوه همانند دیگر فیبرها، ماهیچه­های روده­ای را تقویت می­کند.
• سبوس، حاوی مقدار فراوانی فیبر است. سبوس را در سوپ، غذاها، ماست و حبوبات گرم بریزید و بخورید.
• فعالیت بدنی را بالا ببرید:

راه رفتن، انجام کارهای خانه، شنا، دوچرخه سواری و ... جلوی یبوست را می­گیرند.

• سعی کنید فعالیتی را بیابید که به آن علاقه دارید. در این صورت شما با لذت هر روز فعالیت بدنی­تان را انجام می­دهید.
• بعضی عادات، یبوست می­آورند. از آن­ها دوری کنید:

1 – غذاهای صنعتی و تصفیه شده مثل نان سفید، شکر سفید، شیرینی، سیب زمینی سرخ شده، ژامبون، سس سفید و ... برای سالمندان مناسب نیست.

2 – گوشت و پنیر کمتر مصرف کنید. تنها یک وعده غذایی حاوی پنیر و گوشت در روز کافی است. زیاد شدن آن­ها در برنامه غذایی سبب بروز یبوست می­شود.

3 – دیر به دستشویی رفتن از جمله عواملی است که سبب بروز یبوست می­شود.

100708

منبع : کانون بازنشستگان فراجا

0 , 0